پخش سریال خانه پوشالی یا House Of Cards از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران واکنشهای گوناگونی را در محافل و رسانههای داخلی و بیگانه به همراه داشته است. برای مرور این واکنشها با تِک میکس همراه شوید.
با نزدیک شدن به زمان انتخابات ریاست جهموری آمریکا، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در اقدامی کم نظیر، اقدام به پخش مستقیم مناظره نامزدهایی ریاست جمهوری امریکا نمود و در عین حال، در یک اقدام بسیار نادر دیگر پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران، سریالی آمریکایی با همین محوریت را از تلولیزون ملی پخش میکند. پخش سریال خانه پوشالی (House of cards) در ایران، هیاهوی زیادی را در رسانههای غربی به پا کرده است. با ما دربرسی این موضوع همراه باشید.
به گزارش واشنگتون پست:
تلویزیون ایران این روزها اندکی رنگ و بوی واشنگتن را به خود گرفته است. به عنوان مثال، سریال خانه پوشالی و مناظرات انتخاباتی را پخش میکند. علت این نمایش خیالی و واقعی از سیاست چیست؟ این است که بار دیگر فساد حکومتی امریکا به مردم ایران نشان داده شود.
خبرنگار نیویورکر (خانم رابین رایت، که تشابه اسمی عجیب و غیرقابل باوری با هنرپیشه نقش کلیر در سریال خانه پوشالی دارد!) نیز در مقالهای مفصل به این موضوع پرداخته است. از نظر او، زمانبندی پخش این سریال در ایران، عمداً بگونهای انتخاب شده که مردم بلافاصله پس از دیدن سریال، وقایع آن را با مناظره نامزدهای انتخاباتی امریکا تطابق دهند. وی در این مقاله اذعان دارد:
سریال خانه پوشالی به مدت دو هفته، هر شب پخش شده است و زمانبندی آن به نظر عمدی انتخاب شده است، و مقامات کشور ایران از آن رضایت دارند: جمهوری اسلامی ایران با دقت برنامههای آمریکایی را تحت نظر دارد و رییس صداوسیمای ایران، توسط رهبر جمهوری اسلامی ایران انتخاب میشود.
این گزارش، به رسانههای داخل ایران نیز اشاره داشته و از آنها نقل قولهایی آورده است:
عکسالعمل به این سریال مثبت بوده است. سریال خانه پوشالی، نمایش آنها از امریکا به عنوان “شیطان بزرگ” است. وبسایت ایرانی مشرق، بیان کرد: “خانه پوشالی نیرگ و فریبکاری در بازی پیچیده سیاست را در تمدن لیبرال امریکا در کنار خیانت، حرص قدرت، بیقید و بندی و جنایات حاکمان این کشور نشان میدهد.
این گزارش در ادامه بیان میکند:
علیرغم نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری ایران در بهار، رسانههای ایران بسیار درگیر انتخابات امریکا هستند. برای اولین بار، تلویزیون ایران مناظره انتخاباتی امریکا را بطور زنده با ترجمه همزمان پخش کرد، که در آن ترامپ اتهامات تعرض جنسی را رد و کلینتون را تهدید به پیگرد قانونی نمود.” در ادامه می گوید: “حتی رهبر جمهوری اسلامی ایران آیت الله خامنهای نیز در توییتر بیان کرد: رقابت انتخاباتی امریکا دو نامزد را معرفی میکند که در فضای بیاخلاقی و بیایمانی میان زمامداران قدرت، پرورش یافتهاند.
سپس این گزارش به مصاحبه خانم رایت با فواد ایزدی پرداخت:
فواد ایزدی، تحلیلگر محافظ کار و عضو هیئت علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، اظهار داشته که مسئولان، این مناظره را به دلیلی مشابه با سریال خانه پوشالی پخش کردند: دونالد ترامپ و هیلاری کلینتون هر دو چه در زندگی شخصی و چه در زندگی سیاسی خود، فریبکار، متقلب و فاسد بودهاند و رفتاری غیر اخلاقی داشتهاند. این سریال نگرش منفی در مورد سیاستمداران امریکایی را تایید میکند.
در گزارشی دیگر، Paleofuture نوشت:
بهرغم تمام تحریمهای فرهنگی امریکا علیه ایران، این سریال در ایران پخش میشود. اما آیا نتفلیکس (سازنده سریال خانه پوشالی) با ایران قراردادی بسته است، یا اینکه ایران نسخه غیرقانونی سریال را پخش میکند؟ و تحریمها این وسط چه میشوند؟
این خبرگزاری در گزارش خود ذکر میکند که با سونی (کمپانی صاحب امتیاز این سریال) و نتفلیکس تماس گرفته است، اما سونی در پاسخ گفته است که در مورد این موضوع نمیتواند صحبت کند. سکوت آگاهانه سونی در این زمینه، به نوعی میتواند بیانگر قانونی بودن پخش سریال در ایران باشد؛ زیرا در صورت غیر قانونی بودن چرا سونی باید ساکت میماند؟ بنابراین فرض منطقی این است که بین سازندگان سریال و طرف ایرانی توافقی صورت گرفته است اما آیا این توافق ناقض تحریمهای ایران است؟ تحریمها استثناهایی هم دارند، مانند مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی. طبق این گزارش، دکتر برایان اِرلی (Bryan Early) متخصص تحریمهای اقتصادی و استاد دانشکده روابط عمومی و سیاسی راکفلر، عقیده دارد در مورد محصولات فرهنگی نیزاستثناهای مورد به مورد میتوان قائل شد و این سریال احتمالاً جزو این دسته است.
با آغاز جنگ سرد، سرویسهای اطلاعاتی ایالات متحده پی بردند که فیلمها و سریالهای امریکایی ابزاری حیاتی در “دیپلماسی نرم” این کشور هستند که میتوانند مردم کشورهایی را که با امریکا در نزاع هستند، با فرهنگ و ایدههای امریکایی آشنا کند. این امر همواره از سیاستهای اصلی امریکا بوده است. در طول جنگ سرد، تبلیغ امریکا در فیلمهای هالیوودی که قهرمانها، ماشینهای لوکس سوار میشدند، معشوقههای زیبا داشتند و آدم بدها را شکست میدادند، درست به اندازه هزینه پدافندهای نظامی این کشور، برای مناقع آنها اهمیت داشته است. با در نظر گرفتن این نکات، شاید اندکی متوجه دلیل رضایت امریکا از پخش این سریال در ایران باشیم. گرچه این سریال تصویری تیره از حکومت امریکا بدست میدهد، اما نمایش این سرگرمی امریکایی پیش چشم مخاطب ایرانی میتواند برای امریکاییها یک پیروزی تلقی شود. به هرحال، باراک اوباما نیز این سریال را تماشا میکند و حتی از کوین اسپیسی تعریف و تمجید کرده است!
سریال خانه پوشالی از سال ۲۰۱۳ روی آنتن شبکه نتفلیکس است و تاکنون چهار فصل از آن پخش شده و فصل پنجم نیز بزودی آغاز میشود. در این سریال، هنرپیشه بسیار توانای سینما، کوین اسپیسی، که پیش از این برای بازی درخشانش در فیلم “مظونین همیشگی” و نیز فیلم “زیبایی امریکایی” برنده دو جاییز اسکار شده است، نقش اصلی را به عهده دارد و ناصر طهماسب، دوبلور ارزنده کشورمان، بجای او صحبت میکند.